Öncelikle nedir bu D Vitamini?
D Vitamini, yağda çözünen bir vitamindir. D vitamini aktif formuna dönüşürken iki aşamalı bir süreç geçirir. İlk olarak, karaciğerdeki kalsidiol depolama formunda oluşturulur. Daha sonra, böbreklerdeki aktif formuna dönüştürülür. D vitamini kalsiyumun normal emilimine, kas ve kemiklerin normal fonksiyonlarının korunmasına katkıda bulunur.
Bu kavram karmaşığını bir kenara bırakırsak ''güneşten alınan vitamin'' olarak da adlandırabiliriz.
Vücudumuzun D vitamini ihtiyacını karşılayan en iyi kaynak güneştir. Cilt, güneş ışınlarını vücudumuza alarak D vitaminine dönüştürür. Uzmanlar bahar ve yaz aylarında yüz, kollar ve bacaklar güneş görecek biçimde günde 20 dakika güneşlenmeyi öneriyor. Tabi bazı abartan insanlar tüm günümüzü güneş altında harcayıp kömür gibi olmuyoruz. Çünkü güneş ışınlarının çoğu da cildimize ciddi anlamda zarar verebilir.
D vitamini kemik ve diş gelişimi, sağlığı için gereklidir. Kemikler, ihtiyacı olan kalsiyum ve fosforu D vitamini sayesinde alabilir. Uzmanlar günlük D vitamini ihtiyacının 1000 ünite olduğunu belirtiyor. Bu miktar günde 20 dakika güneşlenmeye tekabul ediyor. Yeterince kalsiyum alsanız da gerekli miktarda D vitamini almıyorsanız kemikleriniz ve dişleriniz bu kalsiyumdan faydalanamaz. Ve ileride diş kaybı ve kemik rahatsızlıklarına kadar tüm sorunları yaşarsınız.
Peki D vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Bazı insanlarda D vitamini eksikliği bulunmasına rağmen herhangi bir belirti görülmez, hatta herkeste D vitamini eksikliği aynı belirtileri göstermez. Fakat eksiklik bazen yorgunluk, genel vücut ağrısı gibi bazı belirtilere neden olur. Ciddi eksikliklerde ise kemik ağrısı ve yürümekte zorluğa kadar neden olan kuvvet kaybı ortaya çıkar. Ek olarak bağışıklık sisteminin görevini yerine getirememesi nedeniyle enfeksiyon sıklığında artış görülür. El ve ayak bilekleri, omuz eklemeleri ve parmaklarda ağrı, değişken ruh hali, depresyon, uykusuzluk, baş ağrısı, saç dökülmesi gibi belirtiler de bulunabilir.
Yetişkinlerde uzun süreli D vitamini eksikliği; kemik erimesi, kemik yapısında bozukluk, kas güçsüzlüğü ve düşme riskinde artışa neden olur. Çocuklarda ise raşitizm adı verilen rahatsızlığa yol açar. Raşitizm, çocuklarda genellikle aşırı ve uzun süreli D vitamini eksikliğinden dolayı kemiklerin yumuşaması ve zayıflaması olarak tanımlanır. Hastalık; büyüme geriliği, bacaklarda eğrilik, el ve ayak bileklerinde kalınlaşma, göğüs kemiği deformitesi gibi kemik yapısında kalıcı bozukluklara neden olur. Hastalığın yetişkinlerde görülen formuna osteomalazi adı verilir ve kemiklerde kırılmayla sonuçlanabilir.
D Vitamini eksikliğinin nedenleri nelerdir?
Vücutta gebelik, Obezite gibi nedenlerle artmış ihtiyaç, D vitamini eksikliğini tetikleyebilir. Daha çok dengesiz/düzensiz beslenme de bunlara dahildir.
Yeterli güneş ışığı almamak, D vitamini eksikliği nedenlerinden en yaygın olanıdır. Oysa güneş ışığına doğrudan ve yeterince maruz kalan deride vücutta ihtiyaç duyulan tüm D vitamini karşılanabilir. Ancak çoğu insan, kapalı alanda çok vakit geçirdiğinden ya da yüksek dereceli güneş kremi kullanımından dolayı yeterince güneş ışığı alamaz. Özellikle kış aylarından güneşten alınacak D vitamini oranı oldukça düşer.
Takviye olarak D vitamini kullanmamak diğer bir eksiklik nedenidir çünkü sadece diyetle alınan yiyeceklerle vücudun ihtiyacı olan miktarı karşılamak oldukça zordur.
Vücutta gebelik, obezite gibi nedenlerle artmış ihtiyaç, D vitamini eksikliğini tetikleyebilir. Daha çok dengesiz/düzensiz beslenme de bunlara dahildir.
Bazı bireyler ise eksiklik geliştirmeye daha yatkındır. D vitamini eksikliği için risk grubunda yer alanlar:
Koyu ten rengine sahip bireyler. Ten renginiz koyulaştıkça aynı miktar güneş ışığına maruz kalan daha açık tenli bireylere göre vücutta daha az D vitamini üretilir ve güneşten daha az D vitamini alırsınız.
Gün içerisinde zamanının büyük kısmını kapalı çalışma alanlarında çalışan kişiler.
Sürekli cildini güneşten uzak tutan insanlar.
Yaş ilerledikçe cilt incelir, dolayısıyla D vitamini üretimi azalır. Dolayısıyla ileri yaştaki insanlar da risk grubundadır.
Tahlil yaptırdık D vitamini eksik çıktı bu ne anlama geliyor?
Sağlıklı kalabilmeniz için yeterli miktarda D vitamini almadığınız anlamına gelir. Eksikliği şiddetli belirtilere neden olan vitamin, vücutta çok farklı işlevler için kullanılır. Eğer D vitamininde eksiklikler olursa sinir sistemimizde problemler oluşur, her vitaminin eksikliğinde olduğu gibi bağışıklık sistemimizin de düşmesine de neden olur. Ayrıca D vitamini kasların çalışmasında da önemli rol oynar.
Vücudun D vitamini ihtiyacı yaşa göre farklılık gösterir. Yaş ilerledikçe alınması gereken miktar artar. Vitaminin vücuttaki seviyesi çok düştüğü zaman kemikler ince, kırılgan veya kusurlu hale gelir. D vitamini eksikliği toplumda yaygın olarak görülen bir rahatsızlıktır. Özellikle koyu renk cilde sahip olanlar, aşırı kilolu olanlar ve 65 yaşından büyük bireylerin D vitamini seviyeleri daha düşüktür. Bu nedenle kan seviyelerini normale getirmek için vitamin takviyesi gerekir. Fakat bu konuda da dikkatli olmak ve aşırı vitamin almaktan kaçınmak önemlidir çünkü çok yüksek düzeydeki D vitamini seviyeleri ek bir fayda sağlamaz. Aksine farklı sağlık sorunlarına neden olur.
Tahlillerin sonucunda ilgili doktor, D vitamini ile ilgili ilaçlar verecektir. Sadece ilaçları tüketip güneşlenmezsek veya D vitamini içeren besinleri tüketmezsek bizi bir yere kadar götürecek ve tekrardan D vitamini eksikliği çekeceğizdir.
D Vitaminini hangi besinlerden alabiliriz?
D Vitamini eksikliği yaygın olduğu kadar besinlerde bulunması da oldukça yaygındır. Hatta öyledir ki kişi kendi damak tadına göre besinleri seçebilir ve tüketebilir.
Süt ve süt ürünleri ( kefir, ayran, peynir, yoğurt, ayran..)
Doğal tereyağı
Balık ve türleri (Ton balığı, somon uskumru..)
Tatlı patates
Mantar
Maydonoz
Yonca
Isırgan Otu
Yulaf ve yumurta sarısında bulunur.
Ama en önemlisi bu besinleri tüketirken günlük en az 15 dakika 12-2 arası kol içleri açık olacak şekilde güneşlenmektir. Bildiğiniz gibi güneşin fazlası cilde oldukça zararlıdır doğru vakitte doğru şekilde d vitaminini doğal yerinden almalıyız. Güneşlenirken şapka takmayı unutmayınız.. :)
#dvitamini #dvitaminieksikliği #güneş #karantina #karantinagünleri #yaz #vitamind #korona #corona #koronavirüs #coronavirüs #covid19 #güneşlenmek #bağışıklıksistemi #bağışıklık
Comments